A VİTAMİNİ NEDİR?
A vitamini yağda çözünen ve karaciğerde depolanan bir vitamin türüdür. Hayvansal kaynaklı besinlerde retinoidler, bitkisel kaynaklı besinlerde karotenoidler olarak bulunur.
A vitamini görmede, hücre farklılaşmasında, bağışıklık sisteminde, üreme, bağışıklık sistemi, epitel hücrelerinin bütünlüğü ve akciğer olgunlaşmasında kritik rol oynar.
HANGİ YİYECEKLERDE A VİTAMİNİ BULUNUR?
Yağda eriyen bir madde olan A vitamini süt ürünlerini de kapsayan hayvansal kaynaklı yiyeceklerde bulunur Karaciğer, böbrek, morina balığı yağı, tavuk ciğeri, tereyağı, peynir, krema, yumurta sarısı, koyu yeşil yapraklı sebzeler, havuç, ıspanak, karalahana, karahindiba yeşillikleri, kırmızı biber, lahana, maydanoz gibi bitkilerde bulunur.
A VİTAMİNİNİN FONKSİYONLARI
- Göz: Karanlıkta görmede önemli olan rod hücreleri için gerekli rodopsin pigmentinin oluşmasına yardım eder.
- Deri mukoza: Deri, göz, gastrointestinal sistem, solunum sistemi ve genitoüriner sistem epitelinin oluşumunda, farklılaşmasında ve hücre zarı stabilitesinin korunmasında görev alır.
- İmmün Sistem (Bağışıklık Sitemi): T hücre aracılıklı immün yanıtta etkilidir.
- Üreme: Spermatogeneziste rol alır.
- Büyüme: Kemik yapısı ve kemik döngüsü aktivitesini düzenler.
- Diğer fonksiyonlar: Antioksidan özelliği vardır.
A VİTAMİNİ EKSİKLİĞİ NELERE YOL AÇAR?
Dünya Sağlık Örgütü A vitamini eksikliğini klinik olarak A vitamininin doku konsantrasyonlarının sağlığı olumsuz etkileyecek şekilde düşük olması olarak tanımlamıştır. A vitamini eksikliğinde;
- Çeşitli göz ve görme sorunları
- Gece körlüğü
- Göz kuruluğu
- Geri dönüşü olmayan kornea hasarı
- Ciltte egzama benzeri kuruluklar
- Yaraların geç iyileşmesi
- Çocuklarda büyüme geriliği
A VİTAMİNİ EKSİKLİĞİNİN ÖNLENMESİ
A vitamini ve provitaminden zengin yiyeceklerin alımını arttırmak, A vitamininin periyodik olarak alımını sağlamak ve A vitaminini sık tüketilen yiyeceklerden birine ekleme A vitamini eksikliği ile başlıca mücadele etmenin yollarıdır.